Mahlep Nedir?
Mahlep, “St Lucie kirazı” olarak bilinen ekşi bir kiraz türünün çekirdeklerinden elde edilen bir baharattır. “St Lucie” ismi, Meuse Sainte-Lucie-de-Mont manastırından gelir, ancak ağacın asıl kökeni Batı Asya’dır. Mahlebin ismi farklı dillerde çeşitli şekillerde yazılabilir; İbranice’de “mahaleb” olarak adlandırılırken Arapça’da “halub” olarak bilinir.
Mahlep gerektiren tarifler yüzyıllardır kullanılmaktadır. Bazıları antik Sümer dönemine kadar uzanır. Günümüzde ise İngilizce konuşulan ülkelerde popülerleşmiş ve ünlü yemek kitaplarında yer almaya başlamıştır. Ancak Orta Doğu ve Akdeniz bölgesi dışında bulması zordur. Başka bölgelerde yaşıyorsanız, bazı Orta Doğu pazarlarında bulunabilir.
Günümüzde mahlebin en büyük üreticisi İran’dır; ardından Türkiye ve Suriye gelir.
Mahlebin Lezzet Profili
Mahlebin kokusu, badem aroması ile öne çıkan marzipan kokusuna benzetilir. Yoğun meyvemsi bir tada sahiptir ve baskın olarak kiraz ve badem notaları içerir; ayrıca portakal çiçeği ve gül gibi notalar da bulunur. Hafif bir asidite, diğer tatları güçlendirir.
Mahlebin Sağlık Faydaları
Mahlebin sağlık faydaları, içerdiği sağlık destekleyici bileşenlerden gelir. Bu bileşenler şunlardır:
- Kumarinler: Mahlebin tadının ana kaynağı olduğu düşünülen kumarinler, çok çeşitli sağlık yararları sağlayan bileşiklerdir.
- Oleik Asit: Mahlep, omega yağ asitleri ailesine ait olan oleik asit açısından zengindir.
- Linoleik Asit: Linoleik asit, omega yağ asitlerinden bir diğeridir.
Mahlebin içerdiği kumarinler, şu hastalıklarla mücadelede yardımcı olabilir:
- Tümörler
- Astım
- Alzheimer hastalığı
- Osteoporoz
- Hipertansiyon
Mahlep ayrıca aşağıdaki durumların tedavisinde de etkili olabilir:
- Tip 2 Diyabet: Mahlepteki oleik asit, kan basıncını düşürerek ve yağ yakımını artırarak diyabeti önlemeye yardımcı olur. Araştırmalar, oleik asidin tip 2 diyabet semptomlarını azaltma yeteneğine sahip olduğunu göstermiştir.
- Kalp Hastalığı: Linoleik asidin, kalp hastalığı dahil olmak üzere birçok sağlık sorununun tedavisinde faydalı olduğu düşünülmektedir.
Mahlebin Yaygın Kullanım Alanları
Yunan mutfağında mahlep, kek, hamur işleri ve çikolatalara lezzet katmak için kullanılırken, Türkiye’de çöreklerde yaygındır. Mısır’da ise mahlep genellikle bal, susam ve fındık ile karıştırılarak ekmekle birlikte atıştırmalık ya da tatlı olarak servis edilir.
Mahlep, süt ürünleri ile iyi uyum sağlar, bu yüzden sütlü tatlılarda ve meyveli tartlarda sıradışı ama hoş bir lezzet katmak için kullanılabilir. Meyve parçalarının kabul görmediği tariflerde meyvemsi bir tat sağlayabilir. Geleneksel olarak tatlılarda kullanılan bu baharat, tuzlu yemeklerde de harika bir bileşendir. Sebzeler, Türk pilavı ve kremalı çorbalarda da kullanılabilir.
